Halina Pasławska

 

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
PROFILAKTYCZNO-EDUKACYJNYCH

 

1. MOJE MOCNE STRONY

Celem zajęć jest wypracowanie umiejętności dostrzegania swoich zalet – mocnych stron, wzmocnienie poczucia własnej wartości oraz rozwijanie umiejętności autoprezentacji.

POZIOM WIEKU UCZESTNIKÓW

uczniowie starszych klas szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum

CZAS TRWNIA – 1 godzina lekcyjna

METODY PRACY

·         dyskusja klasowa

·         uzupełnianie zdań

·         mini wykład

POMOCE

przybory do pisania, arkusze papieru, karty pracy dla uczniów

PRZEBIEG ZAJĘĆ

·         Rozmowa z uczniami na temat tego, co potrafią robić najlepiej, jak radzą sobie w różnych sytuacjach, jakie są ich mocne strony.

·         Wykonanie przez każdego ucznia „wizytówki” swoich zalet.

Mam na imię.................................................................................................................................

Najlepiej potrafię..........................................................................................................................

Jestem dumny(a) z siebie, gdy......................................................................................................

Czuję się świetnie, gdy..................................................................................................................

Najmilsze dla mnie wydarzenia w ostatnim czasie, to..................................................................

·         List do nowego kolegi (nowej koleżanki).

Prowadzący prosi uczniów, aby każdy z nich napisał list do nowo poznanego kolegi (koleżanki), w którym zaprezentuje siebie, dostarczy adresatowi jak najwięcej informacji na swój temat. Ważne jest, aby uczniowie uwzględnili swoje zalety – mocne strony.

Należy podkreślić, że ważne jest, aby każdy człowiek akceptował siebie i opierając się na swoich mocnych stronach, pracował nad swoimi słabościami.

 

2. WSTYD, LĘK, NIEPOKÓJ, ZŁOŚĆ – JAK RADZIĆ SOBIE Z TYMI UCZUCIAMI?

Celem zajęć jest nauka rozpoznawania, nazywania i wyrażania emocji oraz zachęcenie uczniów do rozmowy o sytuacjach dla nich trudnych, kiedy towarzyszą im takie emocje, jak np. wstyd, lęk, niepokój, złość. Poznanie sposobów radzenia sobie z tymi emocjami.

POZIOM WIEKU UCZESTNIKÓW

uczniowie starszych klas szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum

CZAS TRWNIA – 2 godziny lekcyjne

METODY PRACY

·         praca w małych grupach

·         psychodrama

·         dyskusja klasowa

·         rozwiązywanie problemów

·         uzupełnianie zdań

POMOCE

 przybory do pisania, duże arkusze papieru, karty pracy dla uczniów

PRZEBIEG ZAJĘĆ

·         Rozmowa z uczniami w kręgu na temat emocji, uczuć, jakie przeżywają na co dzień.

Prowadzący przekazuje uczniom podstawowe informacje na temat sfery uczuciowej człowieka. Podkreśla, że na co dzień towarzyszą nam różne emocje, czasem również takie, jak np. wstyd, lęk, niepokój i inne. Proponuje uczniom podzielenie się swoimi doświadczeniami na ten temat.

·         Jeżeli uczniom trudno będzie mówić o przykrych doświadczeniach, mogą to zrobić w formie pisemnej, np. dokończyć (przygotowane przez prowadzącego) zdania, np.:

Wstydzę się, gdy............................................................................................................................

Najbardziej boję się......................................................................................................................

Odczuwam niepokój, gdy..............................................................................................................

Jest mi przykro, kiedy....................................................................................................................

Jestem zły(ła), gdy.........................................................................................................................

Prowadzący zbiera kartki i odczytuje je (nie podając nazwiska autora) na forum klasy.

·         Praca w małych grupach

Uczniowie w 5-6 osobowych grupach przygotowują scenariusze scenek (sytuacje z życia młodzieży), w których bohaterowie przeżywają wstyd, lęk, niepokój, złość itp. oraz sposoby radzenia sobie w sytuacjach wywołujących te emocje.

·         Uczniowie odgrywają scenki, a wybrana grupa 2-3 uczniów spisuje na ich podstawie sposoby radzenia sobie w sytuacjach wywołujących przykre uczucia.

·         Podsumowanie zajęć – dyskusja klasowa

Uczniowie przedstawiają na forum klasy sposoby radzenia sobie z uczuciami takimi, jak lęk, wstyd, złość, a wszyscy zastanawiają się i dyskutują nad ich skutecznością.

 

3. TRUDNE SYTUACJE I TRUDNE DECYZJE

Celem zajęć jest rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz współpracy w grupie.

POZIOM WIEKU UCZESTNIKÓW

uczniowie starszych klas szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum

CZAS TRWNIA – 2 godziny lekcyjne

METODY PRACY

·         praca w małych grupach

·         psychodrama

·         dyskusja klasowa

·         rozwiązywanie problemów

POMOCE

przybory do pisania, arkusze papieru

PRZEBIEG ZAJĘĆ

·         Rozmowa z uczniami w kręgu na temat sytuacji, w których podjęcie decyzji było trudne lub łączyło się z jakimś ryzykiem.

Uczniowie powinni przypomnieć sobie, jak się wtedy zachowywali, co czuli i jakie były konsekwencje ich decyzji.

·         Odgrywanie scenek „Nasze decyzje”.

Prowadzący proponuje uczniom, aby wymyślili i odegrali scenki przedstawiające sytuacje, w których bohaterowie muszą podjąć trudną decyzję. Uczniowie mają za zadanie zastanowić się i pokazać, jakie mogłyby być konsekwencje ich decyzji.

Uczniowie dobierają się w kilkuosobowe grupy i wykonają zadanie.

·         Na zakończenie prowadzący wspólnie z uczniami jeszcze raz omawia każdą sytuację szukając wszystkich możliwych, pozytywnych rozwiązań. Zapisuje je na tablicy.

 

4. NARKOTYKI – ZAGROŻENIE DLA ZDROWIA I ŻYCIA

Celem zajęć jest propagowanie zdrowego stylu życia. Zapoznanie uczniów z działaniem narkotyków na organizm człowieka. Uświadomienie uczniom, że są to substancje, których nawet jednorazowe użycie może spowodować bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia i życia.

POZIOM WIEKU UCZESTNIKÓW

uczniowie starszych klas szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum

CZAS TRWNIA – 2 godziny lekcyjne

METODY PRACY

·         mini wykład

·         praca w małych grupach

·         dyskusja klasowa

·         rozwiązywanie problemów

·         rysunek

POMOCE

przybory do pisania, rysowania, flamastry, duże arkusze papieru, karty pracy dla uczniów

PRZEBIEG ZAJĘĆ

·         Wpływ narkotyków na organizm – mini wykład.

Prowadzący krótko przedstawia uczniom podstawowe informacje o narkotykach, jako środkach bardzo silnie uzależniających. Mówi, że występują one pod wieloma postaciami, powodują w krótkim czasie silne uzależnienie i wyniszczenie całego organizmu prowadzące nawet do śmierci.

·         Praca w grupach „Dlaczego niektórzy młodzi ludzie sięgają po środki psychoaktywne?”

Prowadzący dzieli uczniów na grupy (5-6 osób), rozdaje duże arkusze papieru, przybory do pisania i prosi o wypisanie przyczyn, dla których, ich zdaniem, niektórzy młodzi ludzie sięgają po narkotyki i dopalacze. Uczniowie wykonują zadanie i prezentują na forum klasy.

·         Dyskusja na forum klasy na temat wpływu narkotyków na organizm młodych ludzi i przyczyn ich zażywania.

Uczniowie, pod kierunkiem nauczyciela, dyskutują ze sobą, dzieląc się swoją wiedzą (np. z różnych publikacji, filmów) i refleksjami na temat wpływu narkotyków na organizm młodego człowieka oraz przyczyn, dla których niektórzy sięgają po te środki.

Prowadzący ostrzega uczniów, aby nigdy nie próbowali zażywać substancji, które nie są im znane, a które mogą być środkami narkotycznymi. Informuje uczniów, że jeżeli ktokolwiek namawiałby ich do zażycia takiego środka, powinni poinformować o tym rodziców, wychowawcę lub inną osobę dorosłą.

·         Plakat „Wybieramy zdrowie – mówimy NIE narkotykom”

Uczniowie dobierają się w kilkuosobowe grupy. Prowadzący rozdaje papier i przybory do rysowania. Zadanie uczniów polega na wykonaniu plakatu prezentującego wpływ narkotyków na organizm oraz propagującego zdrowy styl życia – bez używek. Prezentują i omawiają swoje prace.

Następnie, uczniowie pod kierunkiem nauczyciela robią wystawę prac plastycznych w sali lekcyjnej lub na korytarzu szkolnym.


 

Maria Nagaba-Wójcik

 

WARSZTAT DLA RODZICÓW

 

Temat: DOJRZEWANIE MŁODZIEŻY A NARKOTYKI

CELE:

·         Zapoznanie z rodzajami narkotyków i ich oddziaływaniem na organizm.

·         Uwrażliwienie na zmiany zachodzące w zachowaniu dziecka w okresie dojrzewania.

·         Rozwijanie prawidłowej relacji rodzic-dziecko.

METODA: warsztat (praca w grupach, rundka, burza mózgów), mini wykład

UCZESTNICY: rodzice uczniów z klas gimnazjalnych

POMOCE: papier, długopisy, plansze, zdania do uzupełnienia, tablica, kreda

CZAS: 2-3 godz.

PRZEBIEG

1.      Nawiązanie kontaktu z rodzicami.

2.      Przedstawienie się prowadzącego spotkanie (trenera) i rodziców

Wprowadzenie w temat pogadanki. Krótkie wyjaśnienie – Czym jest okres dojrzewania dzieci i co to są narkotyki.

3.      Cechy okresu dojrzewania. Zachowanie się dzieci pod wpływem narkotyków (ćwiczenie)

Uczestnicy spotkania zostają podzieleni na cztery grupy. Dwie grupy na kartkach wypisują cechy i zachowanie dzieci w okresie dojrzewania, a dwie następne grupy zapisują skojarzenia ze słowem narkomania. Praca
w grupach zostaje przedstawiona na forum. Na koniec tego ćwiczenia zostaje przedstawiona na planszy lista sygnałów ostrzegawczych mogących świadczyć, że dziecko używa narkotyki i dokładnie omówiona przez trenera.

PLANSZA

·         Kłopoty z koncentracją,

·         Zaczerwienione spojówki

·         Zmiany nastroju

·         Ospałość lub pobudzenie

·         Zmiana przyjaciół

·         Posypianie o różnych porach

·         Brak apetytu lub nadmierny apetyt

·         Unikanie kontaktu z rodzicami po powrocie do domu

·         Nie chce razem spożywać z rodziną posiłków

·         Kłamstwa i krętactwa

·         Nieuzasadnione wybuchy agresji, częste awantury

·         Zwężone lub poszerzone źrenice

·         Przewlekły katar

·         W pokoju dziecka dziwnie pachnie

·         Z domu znikają pieniądze

·         Późne powroty

·         Zmniejszenie motywacji do nauki, wagary

·         Lęki

 

4.      Mini wykład na temat: „Zagrożenia jakie niosą narkotyki dla rozwoju dzieci”.

5.      Prawda czy fałsz (ćwiczenie)

Każdy rodzic otrzymuje kartkę ze stwierdzeniami na temat narkotyków. I ma na niej zaznaczyć czy dane stwierdzenie jest prawdziwe czy fałszywe.

Przykładowe stwierdzenia

·         Marihuana to nie narkotyk

·         Amfetamina uzależnia psychicznie

·         Narkotyki nie powodują agresji itd.

Na forum grupy zostają odczytane prawdziwe i fałszywe stwierdzenia. W razie potrzeby zostają jeszcze omówione przez prowadzącego spotkanie.

6.      Co może dziecko chronić przed narkotykami?

Rodzice zgłaszają pomysły na zasadzie burzy mózgów. Pomysły zapisywane są na tablicy.

7.      Zakończenie spotkania poprzez zebranie informacji zwrotnych – Co dało ci to spotkanie? O czym chciałbyś się jeszcze dowiedzieć?

 STRONA GŁÓWNA